In mei 2024 startte Katrien De Cuyper van de bibliotheek van Holsbeek met het project Taaltoveren. Een taalstimuleringsproject van de bibliotheek met drie pijlers.
Taaltoveren in de bibliotheek van Holsbeek
Ouders en grootouders zijn om de 14 dagen welkom in de bib met hun baby of peuter. De vrijwilligers die de bijeenkomsten begeleiden zingen liedjes, brengen versjes en lezen voor. Er is plaats voor maximaal 6 kinderen (met 1 volwassene). “Taaltoveren werd eerst georganiseerd op woensdagnamiddag, maar intussen zijn de sessies verschoven naar zaterdagochtend, waardoor het vaker de ouders zelf zijn en niet de grootouders die er met hun baby of peuter op afkomen”, vertelt Katrien. “Taaltoveren start een half uur voordat de bib echt opengaat. Zo is er ruimte in de bibliotheek om een half uur ongestoord en exclusief met de kleine bezoekertjes bezig te zijn. We merken dat ouders blijven hangen als de bib open is en meteen boekjes meenemen om ook thuis de gezelligheid van een boek en voorlezen verder te zetten. Het werkt dus aanstekelijk. Toegegeven, de bezoekers zijn voornamelijk ouders die al overtuigd zijn van het belang van vroeg beginnen met voorlezen maar toch bereikt de bib hier en daar een gezin waar voorlezen nog niet vanzelf gaat.”
Communiceren doen ze via de nieuwsbrief, via Instagram en ook via mail naar ouders die eerder al deelnamen. Inschrijven is verplicht. “Soms zijn er 6 peuters, soms minder, maar tot nu toe waren het er nooit minder dan drie.”
Taaltoveren in drie pijlers
Bij de start bracht een oproep naar vrijwilligers voor Taaltoveren meteen een groepje van een vijftiental enthousiastelingen samen. Zij lieten zich onderdompelen in de wereld van het interactief voorlezen met baby’s en peuters tijdens een Boekstart-vorming door Inge Umans.
De bib heeft een aparte collectie aangelegd, speciaal voor Taaltoveren. Ze laten zich daarvoor inspireren door de boekentips op de Boekstart-website. De tips die Inge Umans bij die boeken schrijft, worden geprint en gelamineerd zodat de vrijwilligers ze kunnen doornemen. Katrien maakte ook een Google-Drive aan met liedjes en versjes waar de vrijwilligers uit kunnen putten.
De bibliotheek wil het Taaltoveren ook buiten de biblotheek promoten. De tweede pijler van Taaltoveren is voorlezen in de kinderopvang. Een poule van vrijwilligers probeert dagelijks ter plaatse ‘Taaltover-momentjes’ te organiseren in een aantal crèches in de gemeente.
Een derde pijler - die nog in de voorbereidingsfase zit - wordt het Taaltoveren in gezinnen. Dat is voor september 2026. “Vele ouders willen het beste voor hun baby en peuter, maar beseffen niet welke rol zij zelf kunnen spelen in het stimuleren van de taalontwikkeling, en de ontwikkeling in het algemeen, van hun kindje.”, licht Katrien toe. “Sommigen gaan er van uit dat die rol weggelegd is voor de school, maar de periode voordat het kind naar school gaat, is heel belangrijk voor de taalontwikkeling. Het is in die periode des te belangrijker om aan taalstimulering te doen. Zo ontstaan er verbindingen in de hersenen, die anders niet in die mate gevormd worden.”
We willen graag samenwerken met peuterjuffen van scholen, aangezien zij soms een goed zicht hebben op welke gezinnen met kinderen tussen 0 en 2.5 jaar baat kunnen hebben bij onze werking van ‘Taaltoveren thuis’. Verder kijken we ook naar mensen die deelnemen aan de Taaltafels voor oefenkansen voor het Nederlands. Soms zitten daar ook ouders van jonge kinderen, voor wie Taaltoveren ook interessant zou kunnen zijn.
Gouden vrijwilligers
Het mag duidelijk zijn hoe belangrijk de inbreng van vrijwilligers is in dit project. De bib heeft het geluk dat er telkens heel wat mensen zich melden. Meestal zijn de kandidaten klanten van de bib maar hier en daar melden zich ook mensen die niet meteen kind aan huis zijn. "De vrijwilligers ook behouden, dat is een belangrijke taak. Dat doe je door ze te soigneren. Ze moeten zich gewaardeerd voelen”, vertelt Katrien. “Hen af en toe samenbrengen met koffie en taart of koekjes en hen laten vertellen over hun ervaringen doet wonderen. Dat kost tijd en geduld maar het loont.”
Verder is een goede planning en opvolging vanuit de bib ook cruciaal natuurlijk. Dat merk je aan alles in het gesprek dat we hebben met deze bib: ze werken stap-voor-stap hun plannen uit. Nemen de tijd om het project voor te bereiden en eens het rolt laten ze zich niet van de wijs brengen als er iets niet volgens plan verloopt. ‘Aanvatten en volhouden’ is de boodschap!